Tijdens het recente Raad van Toezicht (RvT) café bespraken we in een mooie intieme setting met mensen uit diverse raden van toezicht de impact van wet- en regelgeving, actualiteit en maatschappelijke thema’s op je raad en hoe je hier in jouw rol als toezichthouder mee om gaat.
Allereerst spraken we over wijzigingen in wet- en regelgeving. Een belangrijke wijziging komt vanuit de nieuwe Wet Besturen en Toezicht Rechtspersonen (WBTR), geïmplementeerd door de Nederlandse overheid. Deze wet, effectief vanaf 1 juli 2021, is een cruciale stap om de integriteit en effectiviteit van bestuur in zowel organisaties als bedrijven te versterken. De WBTR is in het leven geroepen om de kwaliteit van bestuur en toezicht, voornamelijk in semi-publieke organisaties zoals onderwijsinstellingen, zorgfaciliteiten en woningcorporaties, te verbeteren. Dit volgt op een reeks incidenten en schandalen binnen deze sectoren. Alexandra van Gestel van Fiducialex heeft ons geïnformeerd over de nuances en implicaties van deze wet, waardoor we een beter begrip kregen van de invloed ervan op onze bestuurlijke praktijken en toezicht.
Een impactvolle verandering die de WBTR introduceert, is de collectieve aansprakelijkheid van de Raad van Toezicht. In tegenstelling tot voorgaande regels die individuele aansprakelijkheid van toezichthouders vooropstelden, stelt de WBTR nu de gehele raad collectief verantwoordelijk.
Deze verschuiving benadrukt het belang van interne tegenkrachten “countervailing power” en de noodzaak voor raden van toezicht om duidelijke werkafspraken te maken over hun governance. Dit omvat aspecten als de werking van verschillende commissies, verwachtingen inzake tijdsbesteding en samenwerking.
Echter, het gaat niet alleen om naleving van regels. Het is cruciaal voor organisaties en individuele leden van de raad van toezicht om zelfreflectie te beoefenen en zich af te vragen hoe kritisch ze zijn, of ze hun intuïtie durven volgen en dit bespreekbaar maken, hoe ze elkaar aanspreken op gedrag, en welke interne afspraken ze stellen.
De veranderingen in wet- en regelgeving hebben een grote impact op de taken en verantwoordelijkheden van bestuurders en toezichthouders. Hoewel aanpassing aan nieuwe wet- en regelgeving essentieel is, vormt dit slechts een deel van de oplossing:
Stel je zelf regelmatig de volgende vragen:
Hoe kritisch zijn we zelf?
Vragen we onszelf regelmatig af hoe effectief onze besluitvorming en strategieën zijn?
Zijn we bereid onze eigen aannames en benaderingen ter discussie te stellen?
Durven we te varen op intuïtie?
Hebben we het vertrouwen om onze intuïtie en onderbuikgevoelens in onze besluitvorming te betrekken?
Hoe open zijn we over het delen van deze gevoelens binnen ons team?
Spreken we elkaar hierop aan?
Hebben we een cultuur waarin we elkaar kunnen aanspreken op acties en beslissingen?
Hoe moedigen we een open en eerlijke dialoog aan over onze prestaties en gedrag?
Welke afspraken maken we zelf binnen organisatie / bestuur / RvC?
Hebben jullie duidelijke afspraken en verwachtingen vastgesteld over onze rollen en verantwoordelijkheden?
Hoe zorgen we ervoor dat deze afspraken worden nageleefd en regelmatig worden herzien?
Tips & Tricks
Belang van visie en ambitie in toezicht: In het snel veranderende governance landschap is het essentieel om een heldere visie en ambitie te hebben. Dit helpt bij het navigeren door complexiteit en het maken van strategische beslissingen.
Adresseer complexiteit en maak afspraken in "Goede" Tijden: Het is belangrijk om proactief te zijn en afspraken te maken wanneer de omstandigheden gunstig zijn. Dit kan toekomstige uitdagingen en conflicten helpen verminderen.
Spreek spelregels af: Het is cruciaal om duidelijke spelregels vast te stellen voor de werking van de Raad van Toezicht, om zo efficiëntie en duidelijkheid te waarborgen.
Creëer een escalatieladder: Het is belangrijk om een escalatieladder te hebben voor het effectief omgaan met dilemma’s en verschillen van inzicht. Dit helpt bij het beheren van conflicten en het nemen van beslissingen in moeilijke situaties.
Kennis Up-to-date houden: Continue professionele ontwikkeling is essentieel om te kunnen navigeren in een snel veranderende zakelijke en regelgevende omgeving.
Ondersteuning voor de Raad van Toezicht: Het inschakelen van externe ondersteuning, zoals een bestuurssecretaris op afstand, kan helpen bij het stroomlijnen van bestuursprocessen en het waarborgen van compliance.
Interim toezichthouders: Overweeg het inzetten van interim-toezichthouders voor frisse perspectieven of specifieke expertise die tijdelijk nodig kan zijn.
Intern risicobeheersingssysteem: Het ontwikkelen en onderhouden van een robuust intern risicobeheersingssysteem is cruciaal om proactief risico's te managen.
Coaching en Scholing: Zowel individuele coaching als collectieve scholing kunnen leiders en toezichthouders helpen om hun vaardigheden en effectiviteit te verbeteren.
Avident helpt u graag om uw toezicht naar een hoger niveau te tillen. We werven en begeleiden raden van toezicht met zowel governance als samenwerkingsvraagstukken.
Wilt u meer weten over onze dienst zelfevaluaties voor raden van toezicht? Neem dan contact met ons op via info@avident.nl. Wij vertellen u graag meer over onze aanpak en onze ervaringen.
Commentaires